Personaliteti eshte shuma e te gjitha gjerave qe perbejne nje person: veprimet, mendimet dhe ndjenjat(emocionet). Per shkak te natyres gjitheperfshirse te personalitetit, psikologet e kane te veshtire te formulojne nje perkufizim te pranueshem.
Personaliteti perkufizohet edhe si modele te dallueshme dhe te qendrueshme te sjelljes dhe njohjes, qe karakterizojne pershtatjen e nje personi né jete.
Freud e mendonte personalitetin si nje ajsberg, qe vetem pjesa mbi uje i duket. Njeriu ne konçecionin freudian, eshte ne tension te vazhdueshem drejt realizimit te kenaqesis te impulseve te tij. Freud propozoj nje model shpjegues te personalitetit i cili perbehet nga tre koncepte kryesore: 1- id-i, superego dhe ego.
| Mendja e ndergjegjshme |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| Mendja e pandergjegjshme |
|
|
|
EGO |
|
| Mendja e pandergjegjshme |
SUPEREGO |
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
IDI |
| TEORIA PSIKOANALITIKE E FREUDIT |
Idi qe eshte i pranishem qe ne lindje, perfaqeson prirjet baze instiktive dhe biologjike. Sipas Freud Idi vepron mbi basen e parimit te kenaqesise, ne te cilen nxitjet instiktive kerkojne kenaqesi te menjehershme ne menyre te pandergjegjshme dhe impulsive, duke mos marre parasysh motivacionet.
Idi permban dy instikte kryesore: instiktin e jetes dhe instiktin e vdekjes.
Superego perbehet nga vlera shoqerore dhe familjare qe nje person ka ne vetvete. Ajo eshte e pa ndergjegjeshme dhe frenon deshirat e Idit.
Ego perbehet nga nje aftesi e ndergjegjshme per te perceptuar dhe per te vepruar ne realitet ne nje menyre me inteligjente. Ajo vepron si ndermjetes midis Idit dhe Superegos.
Sigurisht ne personalitetin e nje personi te pershtatur mire Ego eshte forca me dominante.
Sipas Freud, personaliteti i nje individi eshte rezultat i nderveprimit te ketyre tre forcave.
Ne nje fare menyre Idi perfaqeson <dua>, Superego <duhet> dhe Ego <mund>.
Nga e majta posht ne te djatht: Sigmund Freud, Stanley Hall, C.G.Jung
Larte nga e majta ne te djathte: Abraham A. Brill, Ernest Jones, S.Ferenczi. |
